Βωλάξ, Τήνος. Τόπος όμορφος και ζωντανός. Χωριό αγαπημένο. Μέρος που θέλουμε να προστατέψουμε και να αναδείξουμε πιο πολύ από ποτέ! Εκτιμούμε όλα όσα μας προσφέρει μέσα απ' την ιστορία και την κουλτούρα του, μέσα από την αξεπέραστη φύση και τις αξίες των ανθρώπων του...
Ακολουθήστε μας!

έργα

Εμφανίζονται αναρτήσεις με την ετικέττα έργα.   Ολες οι ετικέττες, Ολες οι αναρτήσεις

Tα έργα του Συλλόγου

Αναρωτιόντουσαν κάποτε στον Δήμο «πως τόσα πολλά έχουν καταφέρει τόσο λίγοι;». H απάντηση μιλά για μια παρέα που ολοένα και μεγάλωνε και που σταδιακά "αναβαθμίστηκε" σε Σύλλογο για να πραγματοποιήσει όλα τα όνειρά της, όνειρα που θα έσπρωχναν το χωριό σε ένα καλύτερο αύριο.

«Την 22α Ιανουαρίου 1984 ημέρα Κυριακή, στην αίθουσα της εκκλησίας του Παγκρατίου στην Αθήνα, εγένοντο οι εκλογές του Συλλόγου "Η Βωλάξ" και παράλληλα πραγματοποιήθηκαν οι εγγραφές προς αυτόν. Kατόπιν προσκλήσεως και συμφώνως το καταστατικό του Συλλόγου προσήλθαν και ενεγράφησαν 66 άτομα», όλα αυτά σε μια εποχή που οι μόνιμοι κάτοικοι ίσα που έφταναν μια ντουζίνα. Mια βδομάδα μετά, «την 28ην Ιανουαρίου, εξετάστηκαν τα διάφορα προβλήματα του χωριού: δρόμος, ύδρευση, αποχέτευση, γήπεδο για τα παιδιά, κολώνα της ΔΕΗ, αίθουσα εκθέσεως και καλαθοπλεκτικής». Oι βάσεις είχαν μπει. Tα πρώτα χρήματα από τις εγγραφές αποφασίστηκε «να διατεθούν ορισμένα για τον [παλαιό] δρόμο [αυτόν που περνούσε μέσα από την Aγ. Mαρίνα] προς την Kαλαμάν». Aπό τότε έγιναν δεκάδες έργα, μικρά και μεγάλα, τα οποία θα προσπαθήσουμε να καταγράψουμε σε αυτό εδώ το post.συνέχεια...

Tα έργα του Συλλόγου

Στο κείμενο αυτό θα βρείτε μια αναλυτική καταγραφή της μικρής βιβλιοθήκης του Λαογραφικού Μουσείου (30 μόλις βιβλία) που καταπιάνονται με το νησί μας. συνέχεια...

Tα νέα έργα του Συλλόγου

Παρά τις όποιες οικονομικές δυσκολίες, ο Σύλλογος έφτιαξε και πλακόστρωσε τα σκαλοπάτια που οδηγούν στην πηγή του χωριού! Ο Σύλλογος είχε πολλή δουλειά και δύσκολο έργο να κάνει –και τα κατάφερε μια χαρά!

Η αξία του νερού για τη ζωή μας –για κάθε ζωή στον πλανήτη– είναι ανυπολόγιστη. Η ύπαρξη ποσότητας και ποιότητας νερού είναι προϋπόθεση για την επιβίωση του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης ζωής. Επιπροσθέτως, το νερό είναι κοινωνικό αγαθό, απαραίτητο για την υγεία, την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική ευημερία, την πολιτισμική ζωή.

Το έργο έδειχνε αναγκαίο! Το τσιμέντο που είχε πέσει στα πέτρινα σκαλοπάτια (πριν από πολλές δεκαετίες), είχε πλέον «σπάσει» και φθαρεί από τη χρήση και τα χρόνια, με αποτέλεσμα και τα 40 μεγάλα σκαλοπάτια να γλυστρούν επικίνδυνα (βλ. πρώτη φωτογραφία). Όχι μόνο τα σκαλοπάτια φτιάχτηκαν –μάλιστα ήταν έτοιμα το καλοκαίρι, που το χωριό μας δέχεται πλήθος περιηγητών και τουριστών– αλλά μπήκε και φωτισμός από οβάλ «χελώνες», σε συγκεκριμένα διαστήματα, ώστε να μπορεί κανείς να έχει πρόσβαση στο πηγάδι, τις νυχτερινές ώρες.

Συγχαρητήρια στον Αντρέα και την παρέα του, που παρά τις δυσκολίες προσπαθούν να αφήσουν έργο στη Βωλάξ, όπως και οι προηγούμενοι. Από ενεργούς και ευαισθητοποιημένους κατοίκους εξαρτάται το μέλλον αυτού του χωριού.

Tο νερό συνεχίζει να τρέχει γάργαρο στο πηγάδι...


 

Για την μεταφορά nikal_06.15

Eνώ υπάρχουν καλάθια διαφόρων ειδών και μεγεθών, ανάλογα τη χρήση τους και το υλικό κατασκευής τους, ενώ υπάρχουν κατασκευές περίτεχνες και καλοδουλεμένες και άλλες τραχές και άγριες, τα εργαλεία του καλαθοπλέκτη παραμένουν ίδια, ελάχιστα και απλά. Σας τα παρουσιάζουμε με σειρά χρήσεως!

Tριφτήρι
Tο τριφτήρι είναι το πρώτο εργαλείο που χρησιμοποιεί ένας καλαθοπλέκτης αφού πρώτα έχει μαζέψει τα απαραίτητα γι' αυτόν υλικά. Tο «πρωτόγονο» αυτό εργαλείο, δημιουργείται από ένα κλαδί ιτιάς, πάχους 2 εκ. και μήκους 20-25 εκ., σχισμένο εγκάρσια μέχρι τη μέση. Συχνά, στο σημείο που τελειώνει το σχίσιμο, δένεται περιμετρικά με μια μικρή χλωρή βέργα (βίτσα) ώστε το εργαλείο να μην «ανοίξει» και σχιστεί. 

Tο τριφτήρι χρησιμεύει για την αποφλοίωση των βεργών ιτιάς: περνάμε μία-μία την βέργα της ιτιάς μέσα από την διχάλα, πιέζουμε την διχάλα στην άκρη της ώστε να σφίγγει, και τραβάμε την βέργα ιτιάς στην αντίθετη κατεύθυνση ώστε να αποφλοιωθεί και να μπορεί να πλεχτεί. Γενικώς, η βέργα αποφλοιώνεται, ξεραίνεται για να μην μαυρίσει και όταν ξεκινά η διαδικασία της πλέξης, βρέχεται για να είναι ευλύγιστη. συνέχεια...

Tα σπίτια στο χωριό

Μένω σε ένα χωριό. Δεν είναι από αυτά τα κυκλαδίτικα χωριουδάκια που φαντάζεστε. Είναι από τα «ορεινά». Αυτά με τα σπίτια του μαζεμένα, δίπλα-δίπλα, μέσα στο ξερό τοπίο με το ελάχιστο πράσινο. Όταν πρωτοπήγα εκεί, στα πέντε μου χρόνια, όλα έδειχναν να ταιριάζουν: όλοι οι κάτοικοι μου φαίνονταν γέροι, παππούδες και γιαγιάδες, και τα σπίτια κι αυτά γερασμένα...

Tα περισσότερα οικήματα ήταν εγκαταλελειμμένα και μισογκρεμισμένα. Χαλάσματα ήταν χωρίς στέγη, βουλημένα όπως τα έλεγαν. Ασβέστης δεν υπήρχε, σε όσα σπίτια τα άσπριζαν, και τα περισσότερα έμοιαζαν πετρόχτιστα σαν να είχαν φτιαχτεί στην Ήπειρο και όχι στις Κυκλάδες. Κι όμως, εκείνα τα παλιά σπιτάκια είχαν το χάρισμα να δένουν τόσο αρμονικά με το περιβάλλον και την τριγύρω φύση, τόσο που θεωρεί κανείς ότι ήταν γεννήματα του ίδιου του μέρους.

Το χωριό είναι μικρό και όμορφο και τα καλοκαίρια ζωντανό· μέσα σε περίεργα στρογγυλά βράχια, ανεξερεύνητα μονοπάτια κι όμορφες κρυφές διαδρομές. Ότι φαινόταν μεγάλο το μικραίναμε και ότι ήταν μικρό μας φάνταζε μεγάλο... Τα χωράφια της εκκλησίας ήταν πολλά και εμείς τα αναφέραμε όλα σαν ένα, στον ενικό. Από την άλλη, τις μικρές βελανιδιές τις λέγαμε πλατάνια! Είχαμε μπερδέψει συμμαθητές και γνωστούς από την Αθήνα. Είχαμε μπερδευτεί κι εμείς.συνέχεια...

Kοπή Πίτας

Το βράδυ του Σαββάτου πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η γενική συνέλευση του Συλλόγου –είχε ήδη προηγηθεί εκείνη του χωριού αλλά, δυστυχώς, δεν έχουμε πλήρη ενημέρωση. Η βραδιά περιελάμβανε την κοπή της πίτας και τον εορτασμό του νέου έτους. Η συμμετοχή ήταν ικανοποιητική (59 άτομα) και τα χαμόγελα ήρθαν από την εμφάνιση αρκετών νέων παιδιών.

Τα νέα που είχε ο καθένας πήραν κι έδωσαν, ευχές ανταλλάχθηκαν, εγγραφές ανανεώθηκαν, οι κουβέντες άναψαν, το κέρασμα με το βωλακίτικο ρακί πέρασε σε κάθε τραπέζι, τα χαμόγελα ήταν πολλά και οι ιδέες για το μέλλον του χωριού περισσότερες!

Ο πρόεδρος του Συλλόγου, Ανδρέας Πιπέρης, στην σύντομη και περιεκτική ομιλία του, μετέφερε ότι οι δύσκολες και κρίσιμες στιγμές που περνάει η χώρα μας έχουν επηρεάσει την οικονομική ευρωστία του Δήμου Τήνου και την δυνατότητά του να κάνει έργα αλλά και να παρέχει χρηματική βοήθεια στους συλλόγους. Μας ανάγνωσε ένα προς ένα τον ισολογισμό του προηγούμενου έτους και δόθηκαν οι απαραίτητες διευκρινίσεις, όπου αυτό κρίθηκε απαραίτητο.

Μας ενημέρωσε για την πρόθεση πλακόστρωσης των δύο «νέων» δρόμων του χωριού και, ακολούθως, μας έδειξε τα σχέδια του χωραφιού «του Νικόλα» που έχει υπενοικιάσει ο Σύλλογος ώστε, κάποια στιγμή, να γίνει χώρος αθλοπαιδιών για τα παιδιά. Μετά από αυτά, ο λόγος πέρασε στον κόσμο ώστε να καταγραφούν τα προβλήματα και να γίνει μια σειρά προτάσεων που θα μπορούσαν να γίνουν έργα.συνέχεια...

Υπάρχουν δύο, τουλάχιστον, σελίδες στο site μας για τον Σύλλογο του χωριού. Η πρώτη ονομάζεται Σύλλογος 1983 και η δεύτερη –αυτή– Σύλλογος 2003. Είναι άδικος αυτός ο διαχωρισμός –ο Σύλλογος της Βωλάξ είναι ένας– αλλά είναι αναγκαστικός στην συγκεκριμένη ιστοσελίδα: Αν βάζαμε όλα μαζί τα στοιχεία που έχουμε για τον Σύλλογο, θα σταματούσαμε στο 2003...

Την πρώτη 20ετία η έδρα του Συλλόγου ήταν στην Αθήνα και –ίσως γι' αυτό– μας δόθηκε η δυνατότητα να φωτοτυπήσουμε τα διάφορα αρχεία του (Βιβλία πρακτικών, προγραμματικές ομιλίες στις κοπές της πίτας, ακόμη και έγγραφα αλληλογραφίας του Συλλόγου με το Επαρχείο, τον Δήμο και άλλους επίσημους θεσμούς).

Το 2003, μετά από είκοσι χρόνια, το καταστατικό του Συλλόγου άλλαξε. Η έδρα μεταφέρθηκε στο χωριό και η λεγόμενη «παλιά γενιά» οδηγήθηκε σε συμβουλευτικό και βοηθητικό ρόλο. Νέα παιδιά δοκίμασαν και, μαζί με κάποιους από τα προηγούμενα χρόνια, συνεχίζουν να δουλεύουν για το καλό του χωριού, μέσα και έξω από το ΔΣ του Συλλόγου.

Δυστυχώς, και παρά τις όποιες οχλήσεις μας, από την εποχή εκείνη δεν έχουμε καμία πρόσβαση στα στοιχεία του Συλλόγου. Έχουμε παρακαλέσει το ΔΣ ώστε να μας ενημερώνουν για τα έργα που πραγματοποιούνται στο χωριό μας, και εμείς με την σειρά μας να σας τα παρουσιάζουμε. Έχουμε ζητήσει αρκετές φορές να μας δοθούν πληροφορίες, φωτογραφίες ακόμη και κείμενα με σκέψεις του ΔΣ για τις προοπτικές που υπάρχουν για το μέλλον του χωριού ή τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να λυθούν κάποια από τα προβλήματά του. Δυστυχώς όμως, παρά την θετική ανταπόκριση, τα λόγια δεν έγιναν πράξεις.συνέχεια...

Η έκφραση λευκός ελέφαντας (στα αγγλικά white elephant) αναφέρεται σε ένα πολύτιμο αλλά άχρηστο αντικείμενο. Ο όρος προέρχεται από τη Ταϊλάνδη και τη Βιρμανία, όπου ο λευκός ελέφαντας ήταν ένα σπάνιο αλλά ιερό ζώο, επειδή το ονειρεύτηκε η μητέρα του Βούδα λίγο πριν τον γεννήσει.

Ένας λευκός ελέφαντας δώρο από τον μονάρχη της Ταϊλάνδης ήταν καταστροφή για τους Βρετανούς αφού ο παραλήπτης έπρεπε να τον θρέφει χωρίς να μπορεί να τον βάλει να εργαστεί...

Εκτιμούμε ότι το κόστος του έργου, της λειτουργίας και της συντήρησης, στα καινούργια καλοριφέρ της ενορίας και του παπαδικού, είναι δυσανάλογο με την αξία της χρησιμότητάς τους. Μήπως κάνουμε λάθος; Ποιος ξέρει...

Πρώτα ήταν οι γεωργοί. Ακολούθησαν οι κτηνοτρόφοι. Όλοι αυτοί, και οι οικογένειές τους είχαν την ανάγκη δημιουργίας και άλλων κτισμάτων εκτός από τα σπίτια τους: ξερολιθιές, πηγάδια, στάβλα, αχερώνες, νερόμυλοι, περιστεριώνες, πατητήρια, λιοτρίβια, ανεμόμυλοι, ρακεζιά και, φυσικά, ξωκλήσια.

Όλα αυτά δημιούργησαν διάφορα εντόπια επαγγέλματα. Του λιθοξόου, του κτίστη, του μαραγκού. Αργότερα του σιδηρουργού, του μυλωνά ακόμη και του παπά που έπρεπε να εξυπηρετήσει τα διάφορα ξωκλήσια. Για τις μετακινήσεις σε όλα αυτά τα κτίσματα, σε κάθε οικισμό, σε όλο το νησί, βοηθούσαν τα υποζύγια: γαϊδούρια, μουλάρια, άλογα.

Όπως σήμερα, σε κομβικά σημεία, βρίσκουμε πρατήρια βενζίνης για το αυτοκίνητό μας, έτσι και τα παλιά τα χρόνια, υπήρχαν οι ποτίστρες για να πίνουν νερό και να παίρνουν δυνάμεις τα ζώα.

Σήμερα στο χωριό μας υπάρχουν μόνο τρεις ποτίστρες και φυσικά το πηγάδι του χωριού που μέχρι πρόσφατα, η μπροστινή του γούρνα, ήταν για τα ζώα... συνέχεια...

Eπιχειρείν

H Bωλάξ είχε σχετική επάρκεια προϊόντων. Mικρό χωριό, οι κάτοικοι ολιγαρκείς, μαγαζάκια σχεδόν ανύπαρκτα. Φούρνοι για ψωμί υπήρχαν 4-5 σε όλο το χωριό. Οι κάτοικοι πουλούσαν στη Χώρα τα καλάθια που έφτιαχναν, καθώς και λίγα οπωροκηπευτικά από τα χωράφια τους –ντομάτες, φρέσκα φασολάκια. Συνήθως τα κατανάλωναν οι ίδιοι αλλιώς, τα φόρτωναν στα υποζύγια και κατέβαιναν στη Χώρα (με μια συχνότητα 2 φορές περίπου το μήνα) για να τα πουλήσουν. συνέχεια...